Ανοιχτά Μαθήματα Ιστορίας της Τέχνης
Φεβρουάριος – Μάιος 2024
Στα Ανοιχτά Μαθήματα Ιστορίας της Τέχνης της Δημοτικής Πινακοθήκης «Ντίνος Κατσαφάνας» σεμιναριακού χαρακτήρα διαλέξεις αναδεικνύουν όψεις της δυτικής καλλιτεχνικής παράδοσης και της νεοελληνικής τέχνης. Η θεματική των ανοιχτών μαθημάτων εκτείνεται κατά κανόνα από την Αναγέννηση μέχρι τις σύγχρονες εικαστικές αναζητήσεις, ενώ έκτακτα προσεγγίζεται η τέχνη παλαιότερων εποχών. Οι παρουσιάσεις συνοδεύονται από ψηφιακή προβολή, σχολιασμό πηγών και βιβλιογραφική ενημέρωση.
Τη φετινή χρονιά θα πραγματοποιηθούν διά ζώσης στον 2ο όροφο του κτιρίου. Θα διεξαχθούν τέσσερις μηνιαίες διαλέξεις, ημέρα Τετάρτη στις 7 μ.μ., σε καθορισμένες ημερομηνίες σύμφωνα με το πρόγραμμα που ακολουθεί. Η συνολική διάρκεια κάθε συνάντησης θα είναι έως 90΄ (δύο 35λεπτα ή 40λεπτα και 10λεπτο διάλειμμα).
Τα ΑΜΙΤ είναι μια επιμορφωτική δραστηριότητα του Δήμου Νίκαιας-Ρέντη που παρέχεται δωρεάν μετά από ηλεκτρονική δήλωση συμμετοχής.
Επιμέλεια ύλης – διδασκαλία: Μαρία Πούλου, ιστορικός της τέχνης
Δηλώσεις συμμετοχής: στέλνετε ηλεκτρονικό μήνυμα με το ονοματεπώνυμο και το προσωπικό σας μέιλ επικοινωνίας στην ηλ. διεύθυνση της Δημοτικής Πινακοθήκης: pinakothiki.nikaia.rentis@gmail.com
ΣΥΝΟΠΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ
*Ενδέχεται οι παρακάτω ημερομηνίες να μετατοπιστούν. Να ελέγχετε την ιστοσελίδα της Πινακοθήκης και το μέιλ σας λίγες ημέρες πριν την ημερομηνία κάθε ανοιχτού μαθήματος.
21 Φεβρουαρίου, 7 μ.μ.: Πόλεμος και τέχνη
20 Μαρτίου, 7 μ.μ.: Γιάννης Χαΐνης (1930)
24 Απριλίου, 7 μ.μ.: Παράλληλοι δρόμοι της σύγχρονης τέχνης: παραστατική ζωγραφική και εγκαταστάσεις
22 Μαΐου, 7 μ.μ.: Όψεις δημόσιας γλυπτικής στην Ελλάδα του 20ού αιώνα
——-
ΑΝΑΛΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ
Τετάρτη 21 Φεβρουαρίου, 7 μ.μ.: Πόλεμος και τέχνη
Πώς πραγματεύτηκε τον πόλεμο η επίσημη ζωγραφική και γλυπτική πριν τους νεωτερικούς χρόνους; Πώς είδε τον ηττημένο εχθρό; Ποιες αλλαγές έφερε η περίοδος της νεωτερικότητας και πώς τοποθετείται η σύγχρονη τέχνη απέναντι στους σημερινούς πολέμους; Στην παρουσίαση θα σχολιαστούν ο πόλεμος ως επίσημη ρητορική στις εικαστικές τέχνες μέχρι το 1800, η ριζοσπαστική μετατόπιση του νεωτερικού, εκτός πατρωνίας, καλλιτέχνη, η στάση των μοντέρνων καλλιτεχνών απέναντι στον Α΄ και τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και η σύγχρονη τέχνη απέναντι στον πόλεμο της Γιουγκοσλαβίας και τη γενοκτονία που λαμβάνει χώρα στη Λωρίδα της Γάζας.
Τετάρτη 20 Μαρτίου, 7 μ.μ.: Γιάννης Χαΐνης (1930)
Ζωγράφος, γλύπτης, θεωρητικός με πρωτότυπο λόγο και κοινωνικός ακτιβιστής, ο Γιάννης Χαΐνης ανήκει στους πρωτεργάτες της ελληνικής καλλιτεχνικής πρωτοπορίας του 1960. Με τη συλλογική δράση του προώθησε τη διάδοση της μοντέρνας τέχνης στο πλατύ κοινό, πέρα από τους καθιερωμένους θεσμικούς χώρους προβολής της, και υπηρέτησε με συνέπεια τη σύνδεση του καλλιτεχνικού έργου με το δημόσιο χώρο. Στην παρουσίαση θα σχολιαστούν η συμβολή του στην πολιτισμική ανασυγκρότηση της πρώτης μεταπολεμικής περιόδου και την άνθηση της σύντομης δεκαετίας του 1960, η θεωρία του για τη σημαντική των μορφικών στοιχείων των πλαστικών τεχνών, το καλλιτεχνικό έργο του από τη δεκαετία του 1950 έως το 2010 περίπου, και η δράση του, συμμετοχική και αρθρογραφική, για επίμαχα καλλιτεχνικά και κοινωνικά ζητήματα κατά την περίοδο της μεταπολίτευσης.
Τετάρτη 24 Απριλίου, 7 μ.μ.
Παράλληλοι δρόμοι της σύγχρονης τέχνης: παραστατική ζωγραφική και εγκαταστάσεις
Μετά το 1960 η εκρηκτική διεύρυνση της έννοιας της τέχνης και των μεθόδων της σύγχρονης εικαστικής δημιουργίας επηρέασε την αντιπροσώπευση των καλλιτεχνικών ειδών στις μεγάλες διεθνείς εκθέσεις και τα μουσεία σύγχρονης τέχνης. Έκτοτε, οι εγκαταστάσεις, η φωτογραφία και τα νέα μέσα απέσπασαν την προτεραιότητα του ενδιαφέροντος στους θεσμούς αυτούς έναντι της ζωγραφικής και της γλυπτικής. Σε αντίθεση με τη διαπίστωση αυτή, η ζωγραφική κάθε άλλο παρά βρίσκεται σε ύφεση. Εξακολουθεί να προσελκύει νέους καλλιτέχνες και να διατηρεί σε βάθος χρόνου το ενδιαφέρον τους, να ανανεώνει τα μέσα, τους τρόπους και τη θεματολογία της, και εντέλει να επιβεβαιώνει το αναντικατάστατο της εμπειρίας που προσφέρουν η υλικότητα του χρώματος και η αποτύπωση του φαντασιακού στη ζωγραφική επιφάνεια. Από την άλλη, η στροφή της σύγχρονης τέχνης μεταξύ άλλων στην ύλη, τη διαδικασία και τον χώρο υπήρξε μια διεύρυνση εξαιρετικά παραγωγική, που μετέβαλε ποιοτικά την πρόσληψή μας για το καλλιτεχνικό έργο και τον περιβάλλοντα χώρο, ως συστατική του πλέον ουσία. Στην παρουσίαση θα σχολιαστούν οι παραστατικοί ζωγράφοι Πάουλα Ρέγκο (1935-2022) και Στέλιος Φαϊτάκης (1976-2023), και οι καλλιτέχνιδες εγκαταστάσεων Κορνήλια Πάρκερ (1956) και Λώρα Λαμιέλ (1943).
Τετάρτη 22 Μαΐου, 7 μ.μ.: Όψεις δημόσιας γλυπτικής στην Ελλάδα του 20ού αιώνα
Μεγάλο μέρος της δημόσιας γλυπτικής, όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά σε όλο τον κόσμο, συνδέεται στενά με την εκάστοτε επίσημη ιδεολογία και αισθητική, καθώς και τη μέση κοινωνική αντίληψη για το καλλιτεχνικό έργο. Η διαπίστωση αυτή αφορά κατεξοχήν τη μνημειακή γλυπτική, τους ανδριάντες και τις προτομές που ανεγέρθηκαν στο δημόσιο χώρο. Λόγω των συμβάσεων που καθορίζουν τα παραπάνω είδη, τα δημόσια ελληνικά γλυπτά του 20ού αιώνα που εμπίπτουν στις κατηγορίες αυτές σπάνια αποτέλεσαν πεδίο ανανέωσης ή προτάσεις που αναδείχθηκαν σε καλλιτεχνικά τοπόσημα.
Στην παρουσίαση θα σχολιαστούν μνημεία και υπαίθρια γλυπτά του περασμένου αιώνα που προκάλεσαν, συζητήθηκαν, αποσιωπήθηκαν ή απορρίφθηκαν: το Μνημείο του Άγνωστου Στρατιώτη στο Σύνταγμα, το Μνημείο Πεσόντων Κοκκινιάς, το Γλυπτό της Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης και ο έφιππος ανδριάντας του Μεγάλου Αλεξάνδρου του Δημήτρη Καλαμάρα.
ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΠΙΝΑΚΟΘΗΚΗ ΝΙΚΑΙΑΣ – ΑΓ. Ι. ΡΕΝΤΗ
΄ΝΤΙΝΟΣ ΚΑΤΣΑΦΑΝΑΣ΄
Ραιδεστού 32, 184 53 Νίκαια
Τηλ. 210 4913588
E-mail: pinakothiki.nikaia.rentis@gmail.com
https://pinakothiki-nikaiarentis.gr/
https://www.facebook.com/dimotikipinakothikinikaiasrenti/
